Zjawisko indukcji

            Informacyjny wpływ społeczny może przynieść dramatyczne skutki w czasie sytuacji krytycznych. Człowiek staje wobec zdarzenia budzącego lęk i potencjalne niebezpieczeństwo i nie jest dobrze wyposażony do podjęcia decyzji. Potrzeba informacji w takiej sytuacji jest nagląca, a zachowanie innych ma bardzo duże znaczenie informacyjne. Gustaw Le Bon, socjolog z końca XIX wieku po raz pierwszy opisał zjawisko zachodzące w takich sytuacjach. Udokumentował jak emocje i zachowania mogą gwałtownie rozprzestrzeniać się w tłumie. Nazywa się ono indukowaniem. Ludzie kierują się interpretacjami innych zapominając, że inni są w tej samej sytuacji i mogą wiedzieć nie więcej.

Atak kosmitów?

 Dobrym przykładem takiego zachowania jest sytuacja z1938 roku w Ameryce. W Halloween Teatr Merkury na antenie radia wyemitował spektakl oparty na motywach powieść H.G. Wellsa „Wojna światów”. Po owej emisji ponad milion słuchaczy powiadomiło policję o niebezpieczeństwie ataku przybyszów z kosmosu. Wielu twierdziło, iż widziało niespotykane zjawiska, ucieczki ludzi. Przebywający z rodzinami w domu lamentowali i żegnali się. Zdarzenie to pokazuje jak łatwo ulegamy wpływom a dodatkowo tak interpretujemy rzeczywistość by pasowała do naszych wyobrażeń o tym co się właśnie dzieje.

Psychoza tłumu

            Innym przykładem niebezpieczeństwa konformizmu informacyjnego jest psychoza tłumu, czyli występowanie w grupie objawów fizycznych bez konkretnej przyczyny. Ta forma indukowania zaczyna się w momencie, gdy jedna z osób zgłasza dolegliwości fizyczne a osoby z otoczenia konstruują przyczynę takiego zachorowania i umiejscawiają ją w otoczeniu. To wyjaśnienie powoduje, że więcej osób czuje podobne objawy, co w konsekwencji prowadzi do większego uwiarygodnienia wyjaśnienia i bardziej się rozprzestrzenia. Obecnie szczególne znaczenie w psychozie tłumu i innych form konformizmu ma wpływ środków masowego przekazu w ich rozprzestrzenianiu. Dokonuje się to bardzo szybko i we wszystkich sektorach życia społecznego. Dziś wystarczy kilka minut by większość mieszkańców Ziemi dowiedziała się o niezwykłym zdarzeniu. Na szczęście te same źródła mogą prowadzić do zniwelowania wytworów indukcji.


Przeczytaj także: Czym jest informacyjny wpływ społeczny?
zdjęcie: Obraz Gerd Altmann z Pixabay