Endometrioza to przewlekła choroba, która dotyka średnio co 10 kobietę. Endometrioza ma różne oblicza i różne objawy jej towarzyszą. Najłatwiejsze do rozpoznania są torbiele widoczne na USG, ale nie zawsze jest to takie proste do zdiagnozowania jak by się mogło wydawać.
Endometrioza co to takiego?
Endometrioza jest to choroba ginekologiczna. Jest to jedna z częstych przyczyn niepłodności u kobiet. Choroba ta bardzo negatywnie wpływa na jakość życia osoby, która na nią cierpi. I chociaż jej początkowe objawy bardzo często są lekceważone, co powoduje niestety nieskuteczność późniejszych terapii, warto ją poznać by chociażby móc ją wcześniej wykryć. Pamiętajmy, że w każdej chorobie profilaktyka to podstawa, a wcześniejsze wykrycie to gwarancja sukcesu. Na czym zatem polega endometrioza?
Endometrioza, jakie są jej przyczyny?
Endometrioza to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy, endometrium, obecne są także poza jamą macicy. Towarzyszy temu również stan zapalny. Komórki te posiadają bowiem aktywność wydzielniczą i są wrażliwe na zmiany hormonalne, zachodzące w trakcie cyklu miesiączkowego. To wszystko sprawia, że kobieta cierpi na przewlekłe stany zapalne. Choroba ta dotyka 6-15 procent kobiet, w tym 10-15 procent w wieku rozrodczym. Zachorowania mogą dotyczyć kobiet w każdym wieku, nawet w okresie menopauzy. Diagnostyka niestety jest bardzo opóźniona. Zaobserwowano, że wykrywalność jej to kilka lat od wystąpienia pierwszych objawów. Wyróżnia się 4 stadia zachorowania na endometriozę, od łagodnego po ciężką postać choroby. Ciężkiemu stadium towarzyszą zrosty miednicy i zmiany jej anatomii, co kończy się operacją. Dotychczas nie wyjaśniono jednoznacznie mechanizmu rozwoju endometriozy.
Na nią ma wpływ wiele czynników takich jak:
czynniki wrodzone,
czynniki środowiskowe,
czynniki autoimmunologiczne,
czynniki alergiczne,
czynniki epigenetyczne.
Jak się objawia endometrioza?
Endometrioza czasami miewa przebieg bezobjawowy. Ale jednak stosunkowo często występują jej charakterystyczne objawy.
Są to:
bolesne miesiączkowanie,
ból w miednicy, który występuje niekoniecznie wraz z cyklem miesiączkowym,
ból podczas oddawania moczu oraz wypróżniania,
bóle brzucha oraz bóle w okolicy krzyżowej,
ból podczas stosunku płciowego (dyspaurenia).
Nasilenie wyżej wymienionych objawów nie jest związane z zaawansowaniem stopnia choroby i w każdym przypadku może występować łącznie lub zamiennie.
Jak rozpoznać endometriozę?
Zawsze u lekarza! Diagnostyka endometriozy to wywiad lekarski o występujących, wymienionych powyżej objawach i palpacyjne badanie ginekologiczne oraz badania obrazowe. W diagnostyce bardzo często wykonywane jest badanie USG, a niekiedy także rezonans magnetyczny. Choroba ta może też zostać zdiagnozowana także podczas wykonywania laparoskopii, gdzie w dalszej kolejności wykonywane jest badanie histologiczne wycinków.
Jak często się pojawia endometrioza?
Jak już wcześniej wspominaliśmy, endometrioza występuje u 10 – 15 % kobiet w wieku rozrodczym i jest jedną z najczęstszych przyczyn bezpłodności u kobiet. Jednakże może występować w każdym wieku i bez względu na cykl miesiączkowy.
Jakie są sposoby leczenia endometriozy?
W leczeniu endometriozy z powodzeniem stosowana jest farmakoterapia, a także leczenie chirurgiczne i leczenie skojarzone. Jeżeli chodzi o leczenie farmakologiczne, to w terapii tej stosowana jest antykoncepcja hormonalna i analogi hormonów, które uwalniają gonadotropiny oraz progestageny. Ma to na celu zahamowanie miesiączki i obniżenie poziomu estrogenu. Dzięki takim rozwiązaniom zapobiega się wzrostowi endometrium, a zmiany chorobowe z czasem cofają się, a dolegliwości bólowe ustają. Zastosowanie farmakoterapii nie skutkuje jednak pełnym wyleczeniem. No i nie wpływa pozytywnie na płodność kobiety. Po odstawieniu środków, o których mowa, objawy mogą powracać. Kolejna metoda leczenia endometriozy to leczenie chirurgiczne zachowawcze. Polega ono na usunięciu ognisk chorobowych. Wykorzystuje się do tego zazwyczaj metodę laparoskopową. Gdy obydwa sposoby są nieskuteczne, a kobieta nie planuje ciąży, rozważa się leczenie chirurgiczne, które polega na usunięciu macicy z przydatkami. Żadna jednak z metod nie daje 100% skuteczności.
Pamiętajmy, że diagnostyka to podstawa sukcesu, dlatego w przypadku endometriozy, ale i innych schorzeń ginekologicznych, tak ważne są regularne wizyty u ginekologa i wykonywanie badań.
Źródło: Szpunar-Radkowska H., Dieta w endometriozie. PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2021
Źródło zdjęcia: Pexels
